Το μάτι λειτουργεί όπως μια φωτογραφική μηχανή.
Ο βολβός είναι ο σκοτεινός θάλαμος. Οι ακτίνες συγκεντρώνονται από τον κερατοειδή και τον κρυσταλλοειδή φακό που λειτουργούν σαν το zoom της φωτογραφικής μηχανής και περνούν από το άνοιγμα της κόρης, το διάφραγμα της φωτογραφικής μηχανής, μέχρι να φθάσουν στον αμφιβληστροειδή, το φίλμ, όπου και εστιάζονται. Στη συνέχεια η εικόνα που δημιουργείται επεξεργάζεται στον εγκέφαλο.
Ο βολβός περιβάλλεται από ένα εξωτερικό χιτώνα, λευκό, ανθεκτικό και αδιαφανή, που λέγεται σκληρός.
Στο πρόσθιο μέρος του ματιού υπάρχει ο κερατοειδής, που είναι σφαιρικός, διαυγής, διάφανος και επιτρέπει στο φως να περνά.
Πίσω από τον κερατοειδή υπάρχει η ίριδα, το χρωματιστό τμήμα του ματιού.
Η ίριδα αφήνει στη μέση ένα στρογγυλό άνοιγμα, την κόρη, για να περνά το φως. Η ίριδα έχει μύες που προκαλούν συστολή (μύση) ή διαστολή (μυδρίαση), ανάλογα με τις συνθήκες φωτισμού που επικρατούν. Αυτό γίνεται αντανακλαστικά από το αυτόνομο νευρικό σύστημα. Όταν υπάρχει πολύ φως προκαλείται μύση και όταν είναι σκοτάδι οι κόρες διαστέλλονται για να περάσει περισσότερο φως.
Ο κερατοειδής και η ίριδα σχηματίζουν μία γωνία, τη γωνία του προσθίου θαλάμου. Ο πρόσθιος θάλαμος είναι γεμάτος από διαυγές υγρό, το υδατοειδές υγρό, που διατηρεί τη σύσταση στο πρόσθιο τμήμα του ματιού. Η γωνία παίζει σημαντικό ρόλο στο γλαύκωμα ανάλογα με το αν είναι κλειστή ή ανοικτή γιατί από εκεί γίνεται η αποχέτευση του υδατοειδούς υγρού.
Πίσω από την ίριδα βρίσκεται ο κρυσταλλοειδής φακός, περίπου μεγέθους φακής. Ο κερατοειδής μαζί με τα φακό διαθλούν και συγκεντρώνουν τις ακτίνες του φωτός στον αμφιβληστροειδή, όπου εστιάζονται πάνω στην ωχρά. Ο φακός μπορεί και αυξομειώνει το σχήμα του με τη βοήθεια ενός μυ μεταβάλλοντας ταυτόχρονα και τη διαθλαστική του δύναμη, με το μηχανισμό της προσαρμογής. Έτσι, "ζουμάροντας" εστιάζει την εικόνα, ανάλογα αν κοιτάμε μακριά ή κοντά.
Πίσω από το φακό, το οπίσθιο τμήμα της κοιλότητας του βολβού αποτελείται από το υαλοειδές σώμα, ένα ζελατινώδες, διαφανές υλικό. Ο σκληρός χιτώνας εσωτερικά περιβάλλεται από το χοριοειδή χιτώνα, πλούσιο σε αιμοφόρα αγγεία.
Τέλος στο εσώτερο τμήμα του ματιού υπάρχει ο αμφιβληστροειδής χιτώνας. Το φωτεινό ερέθισμα προσλαμβάνεται από τα φωτοευαίσθητα κύτταρα, τα κωνία και τα ραβδία, και με πολύπλοκους μηχανισμούς μετατρέπεται σε νευρικό ερέθισμα. Τα νευρικά κύτταρα προσλαμβάνουν το ερέθισμα και το μεταφέρουν μέσω του οπτικού νεύρου.
Το οπτικό νεύρο είναι σαν κορδόνι που μεταφέρει τα ερεθίσματα στην αρχή της οπτικής οδού του εγκεφάλου. Στη συνέχεια μέσω της οπτικής οδού, καταλήγουν στο πίσω μέρος της κεφαλής, στον οπτικό φλοιό όπου γίνεται και η επεξεργασία των ερεθισμάτων.
ΟΦΘΑΛΜΙΚΗ ΚΙΝΗΤΙΚΟΤΗΤΑ
Έξι μύες είναι υπεύθυνοι για τη κίνηση του ματιού. Τέσσερις ορθοί μύες : έσω ορθός, έξω ορθός, άνω ορθός και κάτω ορθός, και δύο λοξοί μύες : άνω λοξός και κάτω λοξός. Οι μύες συσπώνται ανάλογα με το που θέλουμε να κοιτάξουμε και στρέφουν το βολβό προς την επιθυμητή κατεύθυνση.
ΠΩΣ ΒΛΕΠΟΥΜΕ
Σε ένα φυσιολογικό μάτι, που λέγεται εμμετρωπικό, ένα μάτι δηλαδή χωρίς διαθλαστικές ανωμαλίες όπως μυωπία, υπερμετρωπία ή αστιγματισμό, οι φωτεινές ακτίνες που μπαίνουν μέσα, διέρχονται από τον κερατοειδή, τη κόρη, το φακό, το υαλώδες υγρό και πάνε και εστιάζουν, σχηματίζουν δηλαδή τα είδωλα των εξωτερικών αντικειμένων, στο πίσω μέρος του ματιού πάνω στον αμφιβληστροειδή και πιο συγκεκριμένα σε ένα σημείο που ονομάζεται ωχρά κηλίδα. Η ωχρά κηλίδα είναι υπεύθυνη για την κεντρική ευκρινή όραση. Όλος ο υπόλοιπος αμφιβληστροειδής είναι υπεύθυνος για την περιφερική όραση. Τα είδωλα στην ωχρά κηλίδα προβάλλονται ανεστραμμένα και μετατρέπονται σε νευρικά ερεθίσματα και με τη βοήθεια του οπτικού νεύρου, μέσω της οπτικής οδού, καταλήγουν στο πίσω μέρος του εγκεφάλου, στον οπτικό φλοιό, όπου και δημιουργείται η αντίληψη της εικόνας.
Μυωπία.
Στον μύωπα , οι ακτίνες φωτός εστιάζουν πριν φθάσουν στον αμφιβληστροειδή. Μπορείτε να δείτε καθαρά τα αντικείμενα που βρίσκονται κοντά σας , αλλά ότι βρίσκεται μακριά φαίνεται θολό.
Υπερμετρωπία.
Οι υπερμέτρωπες μπορούν να δουν καλύτερα τα αντικείμενα που βρίσκονται μακριά , αλλά δυσκολεύονται να εστιάσουν στα πιο κοντινά , γιατί οι ακτίνες του φωτός εστιάζουν πίσω από τον αμφιβληστροειδή.
Αστιγματισμός.
Στην περίπτωση αυτή και τα μακρινά και τα κοντινά αντικείμενα φαίνονται παραμορφωμένα. Αυτό συμβαίνει επειδή η καμπυλότητα του κερατοειδούς δεν είναι ομοιόμορφη σε όλη την επιφάνεια , με αποτέλεσμα οι ακτίνες του φωτός να μην εστιάζουν στο ίδιο επίπεδο.
