Εκτός από τα γυαλιά και τους φακούς επαφής σήμερα η Οφθαλμολογία επεμβαίνει στο μάτι εάν θέλει κάποιος να μη χρησιμοποιεί τίποτα από τα προηγούμενα. Σε αυτό το κείμενο δίνονται κάποιες περισσότερες πληροφορίες και κατευθύνσεις γι’ αυτή τη πρωτοποριακή μέθοδο.
Τι είναι η διαθλαστική χειρουργική
Όταν λέμε διαθλαστική χειρουργική εννοούμε ένα σύνολο σύντομων , απλών και ανώδυνων επεμβάσεων οι οποίες διορθώνουν την μυωπία , την υπερμετρωπία και τον αστιγματισμό και ο ασθενής πλέον δε χρειάζεται γυαλιά ή φακούς επαφής. Οι σημερινές τεχνικές γίνονται πλέον με LASER , η δε επιλογή γίνεται με βάση τις ιδιαιτερότητες του κάθε ασθενή , όπως η ηλικία , η διαθλαστική ανωμαλία , η κατάσταση του οφθαλμού κλπ.
Η λειτουργία του ματιού.
Το ανθρώπινο μάτι είναι ένα « θαύμα της φύσης ».Οι ακτίνες του φωτός περνούν από διάφανο μπροστινό τμήμα του (τον κερατοειδή) ,από τον κρυσταλλοειδή φακό ο οποίος τις εστιάζει στην «οθόνη» που βρίσκεται στο πίσω τμήμα του ματιού και λέγεται αμφιβληστροειδής χιτώνας. Εκεί , δισεκατομμύρια φωτοϋποδοχείς (νευρικά κύτταρα ευαίσθητα στο φως) μετατρέπουν την εικόνα σε ηλεκτρικά σήματα που μεταφέρονται στον εγκέφαλο. Όμως δεν είναι όλα τα μάτια δεν έχουν το ίδιο σχήμα. Όταν ο κερατοειδής , ο κρυσταλλοειδής φακός ή το ίδιο το μάτι δεν έχουν απόλυτα φυσιολογικό σχήμα , οι ακτίνες φωτός δεν μπορούν να εστιάσουν με ακρίβεια πάνω στον αμφιβληστροειδή την «οθόνη» και η εικόνα που σχηματίζεται είναι θολή.
OI ΣΠΟΥΔΑΙΟΤΕΡΕΣ ΔΙΑΘΛΑΣΤΙΚΕΣ ΑΝΩΜΑΛΙΕΣ ΚΑΙ ΠΩΣ ΔΙΟΡΘΩΝΟΝΤΑΙ
Μυωπία.
Στον μύωπα , οι ακτίνες φωτός εστιάζουν μπροστά από τον αμφιβληστροειδή. Μπορείτε να δείτε καθαρά τα αντικείμενα που βρίσκονται κοντά σας , αλλά ότι βρίσκεται μακριά φαίνεται θολό.
Υπερμετρωπία.
Οι υπερμέτρωπες μπορούν να δουν καλύτερα τα αντικείμενα που βρίσκονται μακριά , αλλά δυσκολεύονται να δουν καθαρά τα πιο κοντινά , γιατί οι ακτίνες του φωτός εστιάζουν πίσω από τον αμφιβληστροειδή.
Αστιγματισμός.
Στην περίπτωση αυτή και τα μακρινά και τα κοντινά αντικείμενα φαίνονται παραμορφωμένα. Αυτό συμβαίνει επειδή η καμπυλότητα του κερατοειδούς δεν είναι ομοιόμορφη σε όλη την επιφάνεια , με αποτέλεσμα οι ακτίνες του φωτός να εστιάζουν σε διαφορετικά επίπεδα.
Κυριότερες τεχνικές διόρθωσης με LASER.
Με την βοήθεια των φακών (γυαλιών ή φακών επαφής) οι φωτεινές ακτίνες αλλάζουν κατεύθυνση και εστιάζουν πάνω στον αμφιβληστροειδή. Με τη διαθλαστική χειρουργική (λέιζερ ματιών) όμως, επεμβαίνουμε στην ίδια την επιφάνεια του κερατοειδούς , αλλάζοντας τη διαθλαστική της δύναμη ώστε οι ακτίνες να εστιάζουν στο σωστό σημείο. Με τον τρόπο αυτό η όραση αποκαθίσταται θεαματικά και δεν χρειάζεται γυαλιά ή φακοοί επαφής για να βλέπει ο ασθενής καθαρά. Για 25 περίπου χρόνια οι γιατροί έκαναν τομές στον κερατοειδή για να διορθώσουν την μυωπία , την υπερμετρωπία και τον αστιγματισμό με αμφίβολα αποτελέσματα. Στις αρχές της δεκαετίας του ’80 στράφηκαν στα LASERS για να βελτιώσουν την ακρίβεια και την πρόβλεψη των αλλαγών που πραγματοποιούσαν στην επιφάνεια του κερατοειδούς. Τα μηχανήματα των LASERS εξελίχθηκαν με τη πάροδο των χρόνων. Τώρα που διανύουμε τη τρίτη δεκαετία χρήσης του , το τεχνολογικά προηγμένο Excimer Laser έχει αυξήσει κατά πολύ την ακρίβεια και την ασφάλεια στη χειρουργική διόρθωση των διαθλαστικών ανωμαλιών. Χρησιμοποιώντας αυτή την αξιοθαύμαστη τεχνολογία , αλλάζουμε το σχήμα του κερατοειδούς , μειώνοντας ή εξαλείφοντας οριστικά την εξάρτηση από τα διορθωτικά γυαλιά ή τους φακούς επαφής.
Μέθοδος PRK.
Η μέθοδος PRK είναι πολύ αποτελεσματική στη διόρθωση μικρών βαθμών μυωπίας (laser μυωπίας), με μικρό ή χωρίς αστιγματισμό. Μια πολύ λεπτή δέσμη Laser , που ελέγχεται από ηλεκτρονικό υπολογιστή , αναδιαμορφώνει την επιφάνεια του κερατοειδούς. Η επέμβαση είναι ολιγόλεπτη , γίνεται με χρήση τοπικού αναισθητικού κολλυρίου και ο βαθμός διόρθωσης υπολογίζεται πριν την εγχείρηση από έναν υπερσύγχρονο υπολογιστή με τη χρήση ειδικού προγράμματος.
Μέθοδος LASIK.
Η μέθοδος Lasik είναι πολύ αποτελεσματική στη διόρθωση μέσου και υψηλού βαθμού μυωπίας (λέιζερ μυωπίας), με ή χωρίς αστιγματισμό. Ανακαλύφθηκε από Έλληνες γιατρούς στις αρχές του 2000. Η διαφορά από την προηγούμενη μέθοδο έγκειται στο ότι η διαμόρφωση του κερατοειδούς γίνεται στο εσωτερικό του τοιχώματός του και όχι στην επιφάνειά του. Η επέμβαση είναι επίσης ολιγόλεπτη , πιο ανώδυνη , γίνεται με την χρήση τοπικού αναισθητικού κολλυρίου , και τα αποτελέσματα είναι άμεσα. Ο βαθμός της διόρθωσης υπολογίζεται επίσης από τον ηλεκτρονικό υπολογιστή με τη χρήση ειδικού προγράμματος. Η μέθοδος Lasik έχει πλεονεκτήματα σχετικά με τους άλλους τρόπους διόρθωσης , γιατί γίνεται κάτω από ένα προστατευτικό στρώμα ιστού του κερατοειδούς. Με αυτόν τον τρόπο , μειώνεται ο κίνδυνος φλεγμονής και δεν υπάρχει μετεγχειρητική θόλωση και ενόχληση , ενώ η φαρμακευτική αγωγή είναι πολύ πιο σύντομη και η όραση πολύ καλή, από την επόμενη κιόλας μέρα.
Η μέθοδος Lasik μπορεί να διορθώσει μεγαλύτερο εύρος διαθλαστικών ανωμαλιών. Επίσης είναι η κύρια μέθοδος διαθλαστικής χειρουργικής που προτιμούν οι χειρουργοί σε ολόκληρο τον κόσμο , είναι προβλέψιμη και θεωρείται ο πλέον κατάλληλος τρόπος διόρθωσης για όσους ασχολούνται με τον αθλητισμό. Συνδυασμένο με το Wavefront Analyzer , αλλά και Femtolaser έχει τη δυνατότητα να δώσει πολλή καλή όραση και να ικανοποιήσει και τους πιο απαιτητικούς ασθενείς. Τα άτομα με σχετικά περίπλοκες διορθώσεις ή ανώμαλη επιφάνεια κερατοειδούς, που θα ήθελαν καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα , μπορούν να επωφεληθούν από τη μέθοδο αυτή. Η τεχνολογία Wavefront αναλύει όλο το οπτικό σύστημα , από τον κερατοειδή μέχρι τον αμφιβληστροειδή. Οι πληροφορίες που μας δίνει καταχωρούνται στον υπολογιστή και χρησιμοποιούνται για τον προσδιορισμό του τρόπου διόρθωσης , ώστε να μην υπάρχει καμία παραμόρφωση της οπτικής εικόνας και η εστίαση να είναι τέλεια.
Όλες οι παραπάνω τεχνικές είναι εξαιρετικά απλές με σχεδόν μηδενικό κίνδυνο για το μάτι του ασθενούς.
ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ
Μπορώ να κάνω την εγχείρηση;
Για να κάνετε την επέμβαση πρέπει:
- Να έχετε συμπληρώσει το 22ο έτος της ηλικίας σας.
- Να μην έχετε χρόνιες παθήσεις στον κερατοειδή ή τον αμφιβληστροειδή χιτώνα του ματιού.
- Να έχετε πάνω 1.00 βαθμό μυωπίας , υπερμετρωπίας ή αστιγματισμού.
- Να μην έχετε διαφορά στην συνταγή σας τουλάχιστον για ένα χρόνο.
- Εάν είστε γυναίκα , να μην είστε έγκυος και να μην θηλάζετε.
- Να μην πάσχετε από αυτοάνοσα νοσήματα που έχουν επηρεάσει το μάτι.
Πως ξεκινάω;
Εάν πληρούνται οι παραπάνω προϋποθέσεις, συζητάτε με τον οφθαλμίατρο ώστε να προχωρήσετε στον απαραίτητο προεγχειρητικό έλεγχο.
Τι είναι ο προεγχειρητικός έλεγχος;
Ο προεγχειρητικός έλεγχος είναι μία διαδικασία που θα καθορίσει εάν είστε κατάλληλος-η , για την διαθλαστική επέμβαση. Περιλαμβάνει ένα συγκεκριμένο αριθμό εξετάσεων , όπως ακριβής διαθλαστικός έλεγχος, βυθοσκόπηση ,μέτρηση οφθαλμικής πίεσης και κάποιες ακόμα πιο εξειδικευμένες ώστε τα δεδομένα των οποίων να εισαχθούν στον ηλεκτρονικό υπολογιστή και ληφθούν υπόψη για τον καθορισμό της διόρθωσης.
Θα πονέσω στην επέμβαση; Θα πονάω μετά;
Όχι!Οι επεμβάσεις αυτές είναι εντελώς ανώδυνες. Η ενόχληση κατά την διάρκεια της επέμβασης είναι ελάχιστη , αφού στο μάτι χρησιμοποιούνται σταγόνες τοπικής αναισθησίας. Λίγοι ασθενείς μετά την επέμβαση έχουν αίσθηση ξένου σώματος στο μάτι και δακρύρροια , που διαρκεί μόνο λίγες ώρες. Μερικές ώρες ύπνου μετά την επέμβαση θα σας βοηθήσουν να ξεπεράσετε το αίσθημα αυτό και θα σας χαλαρώσουν από την υπερένταση.
Είναι μόνιμο το αποτέλεσμα;
Το αποτέλεσμα της επέμβασης είναι μόνιμο και δεν αλλοιώνεται με το χρόνο.
Πόσο διαρκεί η επέμβαση;
Ο συνολικός χρόνος της επέμβασης δεν ξεπερνά τα 5 λεπτά και για τα δυο μάτια. Ο συνολικός χρόνος παραμονής στο διαθλαστικό κέντρο είναι γύρω στη 1 ώρα.
Έχουν παρατηρηθεί μακροχρόνιες επιπλοκές;
Η επέμβαση εφαρμόζεται για περισσότερο από 20 χρόνια και έχει αποδειχθεί ότι οι πιθανότητες σοβαρών επιπλοκών είναι μηδαμινές(γύρω στο 1%). Με τα συνεχώς εξελισσόμενα Lasers προηγμένης τεχνολογίας οι επιπλοκές που είχαν παρουσιαστεί κατά τη διάρκεια των πρώτων ετών γίνονται όλο και πιο σπάνιες. Ακόμη όμως και στις σπάνιες αυτές περιπτώσεις οι πιθανές επιπλοκές (θόλωση ή φλεγμονή) αντιμετωπίζονται πλήρως με κατάλληλη φαρμακευτική αγωγή. Μπορούμε να πούμε ότι οι πιθανότητες μόλυνσης από τους φακούς επαφής είναι μεγαλύτερες από τις πιθανότητες επιπλοκής μίας διαθλαστικής επέμβασης.
Σε πόσο χρονικό διάστημα θα δω καθαρά;
Η αποκατάσταση της όρασης μετά την επέμβαση Lasik είναι άμεση και η ζωή σας χωρίς γυαλιά αρχίζει από την ίδια κιόλας μέρα. Μετά από 1 μήνα θα αποκατασταθεί πλήρως.
Πώς επιλέγω ένα κέντρο διαθλαστικής χειρουργικής;
- Παρόλο που τα συστήματα Laser είναι πλήρως ελεγχόμενα από ηλεκτρονικούς υπολογιστές , εξαλείφοντας έτσι την πιθανότητα ανθρώπινου λάθους , είναι απαραίτητη και η εμπειρία και η εκπαίδευση του οφθαλμιάτρου αλλά και του παραιατρικού προσωπικού που τα χειρίζεται. Σημαντική είναι επίσης η γενικότερη τεχνολογική υποδομή και ο εξοπλισμός του κέντρου.
- Το κέντρο πρέπει να διαθέτει πλήρη σειρά σύγχρονων διαγνωστικών μηχανημάτων και Laser τελευταίας γενιάς.
- Το προσωπικό εκτός από έμπειρο , πρέπει να εκπαιδεύεται και να ενημερώνεται συνεχώς για τις εξελίξεις στον τομέα της διαθλαστικής χειρουργικής. Ακόμα , να σας παρακολουθεί και να σας φροντίζει σε όλα τα στάδια της διαδικασίας.
- Ο χώρος είναι ειδικά διαμορφωμένος ώστε να πληροί όλες τις προϋποθέσεις ασφαλούς λειτουργίας. Μέσα σε αυτόν θα πρέπει να αισθάνεστε ήρεμα και οικεία.
- Ο κάθε ασθενής αποτελεί μοναδική περίπτωση και πρέπει να φύγει από το κέντρο απόλυτα ικανοποιημένος.
Προεγχειρητικός έλεγχος.
- Πρέπει να έχετε αφαιρέσει τους φακούς σας λίγες βδομάδες πριν την εφαρμογή του Laser.
- Παρακαλούμε να προσκομίζετε , εάν υπάρχουν , παλιές συνταγές γυαλιών ή άλλα στοιχεία του οφθαλμολογικού σας ιστορικού.
- Για 2 ημέρες πριν από την επέμβαση θα χρησιμοποιείτε οφθαλμολογικές σταγόνες και θα καθαρίζετε τα βλέφαρα.
- Οι γυναίκες δεν θα βάφουν τα μάτια τους στο ίδιο διάστημα.
Η επέμβαση.
- Την ημέρα της επέμβασης δεν θα πρέπει να χρησιμοποιείτε άρωμα , ζελέ μαλλιών , λακ , καλλυντικά , καθώς η εξάτμισή τους μπορεί να επηρεάσει τη λειτουργία του Laser.
- Να φοράτε άνετα ρούχα και να είστε χαλαρός και συνεργάσιμος.
- Είναι απαραίτητο να έχετε μαζί σας ένα ζευγάρι γυαλιών ηλίου , τα οποία θα πρέπει να φορέσετε μετά από την αποχώρησή σας από το κέντρο.
- Ο συνολικός χρόνος παραμονής σας στο κέντρο κατά την ημέρα της επέμβασης θα είναι περίπου 1 ώρα.
- Καλό είναι να συνοδεύεστε και να μην αναγκαστείτε να οδηγήσετε μετά την επέμβαση.
- Περισσότερες λεπτομέρειες για την προετοιμασία στην επέμβαση θα σας δοθούν από τον οφθαλμίατρο σε ειδικό φυλλάδιο.
Μετεγχειρητικός έλεγχος.
- Μετά τον πρώτο μετεγχειρητικό έλεγχο που θα γίνει στο κέντρο , πριν φύγετε για το σπίτι σας , θα σας χορηγηθούν κολλύρια. Οι σχετικές οδηγίες για τη δοσολογία θα πρέπει να τηρηθούν με απόλυτη ακρίβεια.
- Μετά από την επέμβαση PRK τοποθετείται ένας προστατευτικός φακός επαφής , ο οποίος αφαιρείται σε 4-5 ημέρες. Μετά το Lasik δεν απαιτείται κάποια ιδιαίτερη προφύλαξη.
- Μετεγχειρητικά θα υπάρχει παρακολούθηση από τον οφθαλμίατρό σας.
Μετά την επέμβαση.
- Είναι προτιμότερο να αποφεύγετε τις εξόδους και την εργασία για 2 ημέρες.
- Δεν επιτρέπεται να τρίβετε , να βρέχετε και να βάφετε τα μάτια σας μέχρι την αφαίρεση των φακών επαφής την 4η – 5η ημέρα.
- Οδήγηση : Μετά τη 2η ημέρα.
- Λούσιμο : Την επόμενη ημέρα με σχετική προσοχή (κλειστά μάτια).
- Βαριά σωματική άσκηση : Μία με δύο βδομάδες μετά και σε συνεννόηση με τον οφθαλμίατρο.
- Κολύμβηση : Μετά από 2 εβδομάδες με μάσκα , ή μετά από 6 εβδομάδες , χωρίς προστασία.
- Αποφεύγετε τη χρήση καλλυντικών στην περιοχή των ματιών για τουλάχιστον 10 ημέρες μετά την επέμβαση.
- Ο ιδρώτας μπορεί να προκαλέσει τσούξιμο αλλά δεν είναι βλαβερός.
- Αποφύγετε για μικρό χρονικό διάστημα ουσίες που μπορεί να ερεθίσουν τα μάτια σας ( καπνός , σκόνη κλπ). Η χρήση τεχνικών δακρύων θα σας ανακουφίσει αν δεν μπορείτε να το αποφύγετε.
- Μην τρίβετε τα μάτια σας.
- Είναι πιθανό να έχετε ερυθρότητα , ευαισθησία στο φως , ξηροφθαλμία και ενδεχομένως κούραση μετά από πολύωρο διάβασμα. Όλα αυτά τα συμπτώματα συνήθως υποχωρούν μετά από 48 ώρες ή το αργότερο μετά από 15 ημέρες.
- Θα φοράτε γυαλιά ηλίου συστηματικά για 2 χρόνια και θα χρησιμοποιείτε τεχνητά δάκρυα για μερικούς μήνες μετά την επέμβαση.
Μερικές συμπληρωματικές πληροφορίες.
- Όταν δεν διορθωθούν ταυτόχρονα και τα δυο μάτια , υπάρχει δυσκολία στην όραση και όχι καλή συνεργασία μεταξύ τους , μέχρι να διορθωθεί και το άλλο μάτι. Συνήθως διορθώνουμε και τα 2 μάτια την ίδια ημέρα για την αποφυγή της ταλαιπωρίας και του άγχους του ασθενούς.
- Σε περίπτωση που απαιτείται συμπληρωματική επέμβαση , αυτή είναι εφικτή προκειμένου να επιτευχθεί πλήρης διόρθωση ή βελτίωση της ποιότητας της όρασης. Είναι πολύ πιο απλή και απαιτείται περίπου στο 2% των περιπτώσεων.
ΧΡΕΙΑΖΟΝΤΑΙ ΜΟΝΟ ΜΕΡΙΚΑ ΛΕΠΤΑ ΓΙΑ ΝΑ ΔΙΟΡΘΩΘΕΙ Η ΜΥΩΠΙΑ, Η ΥΠΕΡΜΕΤΡΩΠΙΑ ΚΑΙ Ο ΑΣΤΙΓΜΑΤΙΣΜΟΣ,ΠΟΥ ΘΑ ΕΙΧΑΤΕ ΓΙΑ ΟΛΗ ΣΑΣ ΤΗ ΖΩΗ.
ΑΝΑΚΑΛΥΨΤΕ ΕΑΝ ΕΙΣΤΕ Ο ΚΑΤΑΛΛΗΛΟΣ ΥΠΟΨΗΦΙΟΣ ΓΙΑ ΤΗ ΜΕΘΟΔΟ ΑΥΤΗ ΠΟΥ ΘΑ ΑΛΛΑΞΕΙ ΤΗ ΖΩΗ ΣΑΣ, ΣΥΖΗΤΩΝΤΑΣ ΜΕ ΤΟΝ ΟΦΘΑΛΜΙΑΤΡΟ.