Τα τελευταία χρόνια εφαρμόζεται με μεγάλη επιτυχία μία νέα μέθοδος αντιμετώπισης του κερατοκώνου, η οποία ονομάζεται διασύνδεση κολλαγόνου(corneal cross linking). Η πρωτοποριακή αυτή μέθοδος ξεκίνησε από την ερευνητική ομάδα του καθηγητού Theo Seiler στο Πανεπιστήμιο της Δρέσδης και ήδη εφαρμόζεται στην Ευρώπη, την Αμερική και την Αυστραλία. Η μέθοδος έχει ήδη πιστοποίηση από την Ευρωπαϊκή Κοινότητα (CE mark) όσον αφορά την ασφάλειά της.
Η θεραπεία είναι ανώδυνη και πραγματοποιείται υπό άσηπτες συνθήκες με τοπική αναισθησία με αναισθητικές σταγόνες. Αρχικά αφαιρείται το επιθήλιο του κερατοειδούς( είναι η πιο επιφανειακή στιβάδα του κερατοειδούς, όπως είναι η επιδερμίδα στο δέρμα). Ακολουθεί ενστάλαξη ενός διαλύματος ριβοφλαβίνης (βιταμίνη Β2) για 10 λεπτά. Αφού πρώτα διαπιστωθεί ο εμποτισμός των βαθύτερων στιβάδων του κερατοειδούς με ριβοφλαβίνη, ακολουθεί η ακτινοβόληση του κερατοειδούς με υπεριώδη ακτινοβολία UVA κατάλληλης έντασης για 3 λεπτά.
Η συσκευή ακτινοβόλησης του κερατοειδούς KXL της εταιρείας AVEDRO (UVA cross linking) διαθέτει ψηφιακήι οθόνη για τη ρύθμιση της έντασης και του χρόνου ακτινοβόλησης με υπεριώδη ακτινοβολία Α.
Κατά την διάρκεια της ακτινοβόλησης το μόριο της ριβοφλαβίνης αποσταθεροποιείται και κατόπιν σχηματίζει καινούριους χημικούς δεσμούς με τα κολλαγόνα ινίδια του κερατοειδούς(cross links). Ο γιατρός πραγματοποιεί τη θεραπεία cross linking με μηχάνημα τελευταίας τεχνολογίας (KXL της AVEDRO), όπου απαιτείται ακτινοβόληση του κερατοειδούς με υπεριώδη ακτινοβολία Α μόνο για 3 λεπτά. Το αποτέλεσμα είναι η μηχανική σταθεροποίηση του κερατοειδούς, ο οποίος ισχυροποιείται και με τον τρόπο αυτό σταματά η περαιτέρω επιδείνωση του κερατοκώνου. Στο τέλος της θεραπείας τοποθετείται θεραπευτικός φακός επαφής για 2-3 μέρες μέχρι την αναγέννηση του επιθηλίου του κερατοειδούς, οπότε και ο φακός αφαιρείται.
Οι ενδείξεις για τη θεραπεία είναι:
-
Ασθενείς ηλικίας 14-40 ετών με κερατόκωνο
-
Ασθενείς με άλλες εκτασίες του κερατοειδούς(pellucid marginal degeneration, ιατρογενής κερατεκτασία)
-
Ασθενείς με μολυσματική κερατίτιδα που δεν ανταποκρίνεται στη φαρμακευτική αγωγή (ανθεκτικά μικρόβια στα χορηγούμενα αντιβιοτικά). Η ακτινοβολία UVA σκοτώνει τους ανθεκτικούς μικροοργανισμούς.
-
Σε όλους τους ασθενείς που υποβάλλονται στη θεραπεία cross linking θα πρέπει το λεπτότερο σημείο του κερατοειδούς να είναι μεγαλύτερο από 375μm.
-
Ασθενείς με προχωρημένο κερατόκωνο δεν πρέπει να υποβάλλονται στη θεραπεία αυτή. Στους ασθενείς αυτούς θα πρέπει να γίνεται μεταμόσχευση κερατοειδούς (διαμπερής ή πρόσθια lamellar κερατοπλαστική), η οποία έχει ποσοστό επιτυχίας 95%.
Τα αποτελέσματα μετά το cross linking είναι πολύ καλά. Μελέτες από διάφορα κέντρα του εξωτερικού αλλά και της χώρας μας δείχνουν ότι η θεραπεία επιτυγχάνει να σταματήσει την εξέλιξη του κερατοκώνου σχεδόν στο 100% των περιστατικών. Σε ένα σημαντικό ποσοστό ασθενών παρατηρήθηκε επίσης υποστροφή του κερατοκώνου (επιπέδωση του κώνου) στην τοπογραφία και βελτίωση της οπτικής οξύτητας. Η υποστροφή αυτή δεν εμφανίζεται άμεσα αλλά σε διάστημα μερικών εβδομάδων, ενώ φαίνεται ότι συνεχίζεται για μήνες μετά την επέμβαση.
Η θεραπεία είναι ασφαλής και δεν παρατηρήθηκαν επιπλοκές μετεγχειρητικά. Απαραίτητη προϋπόθεση είναι η σωστή επιλογή των ασθενών(λεπτότερο σημείο >375μm) και η πιστή τήρηση του πρωτοκόλλου της επέμβασης.
Συμπερασματικά, μπορούμε να πούμε ότι η διασύνδεση του κολλαγόνου του κερατοειδούς(corneal cross linking) είναι μία ασφαλής και αποτελεσματική μέθοδος σταθεροποίησης(και όχι εξάλειψης) του κερατοκώνου και άλλων εκτασιών του κερατοειδούς.
Η σωστή επιλογή ασθενών και η επαρκής εξειδίκευση του θεραπευτή ιατρού εξασφαλίζουν πολύ καλά αποτελέσματα.Corneal Cross Linking
